نحوه‌ی نگهداری و مراقبت از تراریوم [راهنمای جامع به همراه نکات طلایی]
تراریومها یا همان باغ‌های مینیاتوری مناظر کوچکی از گیاهان خانگی هستند که ضمن اینکه به راحتی ساخته می‌شوند، مراقبت از آنها هم آسان است. تراریومها عناصر طبیعی را به خانه یا محل کار میآورند و با مراقبت مناسب می‌توانند چندین سال دوام بیاورند. تراریومها عموما نسبت به سایر گیاهان خانگی به توجه کمتری نیاز دارند.
اما چگونه از تراریوم مراقبت کنیم؟
نحوه‌ی نگهداری و مراقبت از تراریوم
تراریوم نگهداری نسبتا راحتی دارند و گیاهانی که در داخل آنها رشد میکنند تا حد زیادی از خود مراقبت به عمل میآورند. گیاهان در تراریوم اکوسیستم خود را ایجاد کرده و حتی خود آبیاری هم دارند.
مکانی که قرار است از تراریوم نگهداری شود، برای بقای آن بسیار مهم است. بنابراین مهم است که قبل از کاشت، حتما به نور مورد نیاز هر گیاه توجه شود. رطوبت نیز می‌تواند برای برخی از گیاهان مشکل‌ساز باشد، زیرا برخی نیاز به محیط‌های خشک دارند.
در ادامه لیستی از نکات مهم در مراقبت از تراریوم را مرور خواهیم کرد:
محل قرار دادن تراریوم
بهتر است تراریومها را دور از پنجره جنوبی یا در مکانی روشن و با نور غیر مستقیم قرار دهیم. زیرا بیشتر مشکلات تراریوم ناشی از نور یا گرمای زیاد است. اکثر گیاهان تراریومی به نور بسیار روشن نیاز ندارند. چنانچه شیشه تراریوم زیر نور مستقیم خورشید قرار گیرد، به عنوان یک ذره بین عمل نموده و گیاه را می‌سوزاند. دمای داخل تراریوم در چنین شرایطی به سرعت افزایش می‌یابد. اکثر گیاهان تاب تحمل این دما را ندارند. بنابراین بهتر است دور از نور مستقیم خورشید قرار گیرند.
نحوه آب دادن به تراریوم
آبپاشی تراریومهای فضا بسته
تراریومهای فضا بسته نیاز چندانی به آبیاری نیست. اما دقت داشته باشید که جداره تراریوم خشک و عاری از شبنم نشان می دهد که زمان آبیاریست. ماهی یک بار باید با آب جوشیده شده‌ی سرد خاک تراریوم خود را مه پاشی کنید. مقدار مه پاشی باید به مقداری باشد که خاک را کاملا مرطوب کند اما آب داخل محفظه جمع نشود تا پوسیدگی ریشه و خرابی گیاه را به بار نیاورد.
آبپاشی تراریومهای فضا باز
تراریومهای فضای باز، نیاز به آب بیشتری نسبت به دیگر تراریومها دارند. برای اینکه بدانیم گیاهان چه زمانی به آبیاری نیازمند هستند، باید میزان رطوبت خاک را بسنجید. از جهتی که گیاهان مناسب این نوع تراریومها معمولا از دسته کاکتوس‌ها و ساکولنت‌‌ها هستنند، باید پس از آنکه خاک کاملا خشک شد آبیاری شود. و اگر رنگ خاک هرچه روشن تر باشد نشان‌دهنده خشکی بیشتر خاک است. پس از آن که رنگ خاک کاملا روشن شد دو روز صبر می‌کنیم و سپس آبیاری می‌کنیم. آبیاری هم باید به این گونه باشد که آب جوشیده سرد شده را به روی خاک به مقداری که آب در ته شیشه جمع نشود مه پاشی می کنیم. به طور کلی برای تراریومهای باز در تابستان بهتر است آبیاری به صورت روزانه و در زمستان هر ۴ هفته یکبار انجام شود.
نحوه هرس گیاهان تراریوم
برای ماندگاری بیشتر تراریوم بهتر است گیاهانی را که در کناره‌های تراریوم می‌رویند با استفاده از قیچی یا موچین کوتاه کنید. علاوه‌بر این دقت داشته باشید تا برگ یا ساقههای کپک زده را به طور کامل از محیط تراریوم بردارید.
نحوه‌ی احیای گیاهان مریض تراریوم
چنانچه گیاهان در یک تراریوم بسته به رنگ قهوه‌ای درآیند، احتمالا به این خاطر است که نور یا آب زیادی دریافت کرده‌اند. در چنین شرایط بهتر است درب تراریوم را باز نموده و آب اضافی را بردارید، برگ‌ها و ساقههای مرده را بردارید، درب تراریوم را بسته و آن را به مکان سایه‌تر ببرید. اگر خزه‌ها پژمرده به نظر می‌رسند، کافی است یک قاشق آب به آن اضافه کنید.
استفاده از حشرات مناسب در تراریوم
آیا می‌دانستید برخی کرمها و حشرات برای محیط های مرطوب بسیار مفید هستند ؟
اسپرینگ تیل و ایزوپاد (دم فنری سفید و خر خاکی) دو نمونه حشره برای محیط‌های مرطوبند. اسپرینگ تیل ها قاتل هرگونه کپک زدگی هستند و تا حد بسیار زیادی باعث نابودی آنها می شوند و ایزوپاد نیز می توانند باعث از بین رفتن عوامل پوسیدگی نام برده شوند.
نکات طلایی برای سالم ماندن تراریوم
برای حفظ محیطی سالم برای گیاهان خود، باید از این اشتباهات جلوگیری کنید:
از نور خیلی زیاد اجتناب شود
اکثر گیاهان مناسب برای تراریوم به نور بسیار روشن نیاز ندارند. اگر شیشه تراریوم در زیر نور مستقیم خورشید یا نور بسیار روشن قرار گیرد، مانند یک ذره‌بین عمل می‌کند و گیاه را می‌سوزاند. نور مستقیم تراریوم، دمای داخل آن را افزایش میدهد و تراریوم را تبدیل به یک سونا بخار می‌کند. اکثر گیاهان نمی‌توانند این گرما را تحمل کنند بنابراین بهتر است تراریوم از نور مستقیم خورشید دور نگه داشته شود.
از نور خیلی کم اجتناب شود
اگر چه نور زیاد مشکلاتی ایجاد می‌کند اما اکثر گیاهان برای زنده ماندن به حداقل نور نیاز دارند. اگر تراریوم شما نور غیر مستقیم کافی دریافت نمی‌کند، از چراغ یا لامپ‌های فلورسنت برای تامین نور مکمل استفاده کنید یا تراریوم را نزدیک به پنجره‌ای قرار دهید که نور خوب اما غیر مستقیم دریافت می‌کند.
تراریوم نزدیک به منبع گرما نباشد
تراریوم نباید خیلی نزدیک به منبع گرما باشد زیرا گرمای تولید شده توسط رادیاتور، گیاهان را به سرعت می‌کشد.
از آبیاری بیش از حد جلوگیری شود
یکی از راه‌های جلوگیری از آبیاری بیش از حد استفاده از بطری اسپری به جای آبپاش است.
حذف گیاهانی که بیش از حد رشد میکنند
نباید اجازه داد گیاهان بیش از حد رشد کنند که عناصر تزئینی داخل تراریوم آشکار نباشند. برای جلوگیری از این امر باید گیاهان داخل تراریوم را هرس کرد.
از کثیف شدن شیشه تراریوم جلوگیری به عمل آید
بهتر است هر چند وقت یکبار شیشه تراریوم خود را از داخل و خارج تمیز نمایید. اگر شیشه خیلی کثیف یا مه‌آلود باشد، رسیدن نور به گیاه بسیار دشوار خواهد بود. جهت تمیز کردن شیشه تراریوم از مگنت شیشه پاک کن یا یک کاغذ یا پارچه بدون پرز استفاده کنید. حتی الامکان سعی شود از محصولات تمیزکننده برای تراریوم استفاده نشود چرا که مواد شیمیایی موجود در آن می‌تواند به گیاه آسیب بزند.
حذف گیاهانی که در حال مرگ هستند
گیاه تراریوم بیمار، از رشد باز می‌ماند و در نهایت می‌میرد. بهتر است که برداشته شود زیرا مشکلات آن میتوان گیاهان را آلوده کند.
کود دادن بیش از حد به گیاهان
اکثر گیاهان تراریومی نیاز به کوددهی ندارند. چرا که باید تراریوم کوچک نگه داشته شود تا از رشد بیش از حد آن جلوگیری شود.
انتخاب گیاهان اشتباه در ساخت تراریوم
اگر چه امکان رشد تقریبا هر گیاهی در تراریوم وجود دارد، اما اگر در حال طراحی یک تراریوم بسته هستید باید گیاهانی را انتخاب کنید تا محیط مرطوب را برای رشد ترجیح دهند.
اگرچه تراریومهای بسته به آبیاری چندانی نیاز ندارند اما جدارهی خشک و عاری از شبنم آن نشان میدهد که باید آبیاری شود. بهتر است ماهانه یکبار با آب جوشیده سرد خاک را مهپاشی کنیم.
تراریومهای باز به آبیاری بیشتری نیاز دارند. آبیاری به این صورت است که باید آب جوشیده سرد را به گونهای روی خاک ریخت که در ته ان جمع نشود.
بهتر است تراریوم به دور از نور مستقیم خورشید قرار گیرند زیرا اکثر مشکلات تراریوم ناشی از گرما یا نور زیاد است. به طور کلی بهتر است از نور خیلی زیاد یا خیلی کم برای تراریوم جلوگیری شود.
حشرات و کرمها قاتل هر گونه کپکزدگی هستند و به از بین رفتن هرگونه عامل پوسیدگی کمک زیادی میکنند.
تقریبا میتوان گفت که هر گیاهی قابلیت رشد در تراریوم را دارد اما باید گیاهی را برای این کار انتخاب نمود که قابلیت رشد در محیط مرطوب را داشته باشد.
