نورپردازی تراریوم کلید ایجاد زیستگاه عالی برای گیاهان و محوطههای مورد علاقهی شماست.
با نورپردازی و چیدمان مناسب میتوانید فضای فوقالعادهای برای رشد گیاهان و حیوانات خود ایجاد کنید. نورپردازی تراریوم یا به زبان سادهتر فراهم نمودن نور طبیعی یا مصنوعی مناسب برای رشد تراریوم از جمله فاکتورهایی است که تقریبا میتوان گفت در بحث مراقبت از تراریوم نادیده گرفته شده است. مثلا آبیاری چیزی است که تقریبا همه به آن توجه دارند. خاک و بستر مناسب تراریوم، از جمله فاکتورهایی است که در حین ساخت مورد اهمیت است اما نور مناسب تراریوم یکی از چیزهایی است که معمولا در مورد آن نمیدانید.
محتوای جدول

درک نیازهای نوری تراریوم
نور بخش ضروری از مراقبت گیاهان تراریومی است که به عنوان محرک اصلی در سلامت گیاه محسوب میشود. در واقع نورپردازی تراریوم در سطح عملی بسیار ساده است اما یکی از سختترین اقدامات و الزامات مراقبت به شمار میآید. این امر به ویژه در مورد نور مصنوعی بسیار صادق است.
یک چراغ LED در نزدیک تراریوم به این شرط که اندازهای معمولی داشته باشد، به احتمال زیاد این نور را فراهم میکند. اما اگر میخواهید یک سیستم را به طور کامل بهینه کنید یا به دنبال روشن کردن یک محفظه بزرگتر هستید، آن وقت مسئله پیچیدهتر میشود. در ادامه به موارد کاربردی که به شما در این زمینه کمک میکند اشاره میکنیم.
به لحاظ بیولوژیکی هم حساب کنیم چشمان ما برای انطباق با شرایط نوری طراحی شدهاند نه برای تعیین کمیت مناسب آن. از این رو چیزی که برای چشمان ما روشن به نظر میرسد، برای یک گیاه میتواند روشن نباشد. نور خوب و متناسب با رشد گیاه را باید با دقت فراهم نمود.
همانطور که میدانید نور مستقیم بلای جان گیاهان استوایی است. بنابراین غالبا تراریومها را با گیاهان کم نور میسازند.
در این راهنما بستماس قصد دارد اصول اولیه نورپردازی برای تراریوم را بررسی کرده، به بررسی انواع نورپردازی بپردازد و نکات مفیدی برای استفاده حداکثری از سیستم روشنائی ارائه کند و در نهایت به شیوهی عملی و کاملا قابل اجرا به انتخاب مکان و نور مناسب برای رشد تراریوم بپردازد.
پس از خواندن این مقاله، دانش لازم برای فراهم کردن روشنایی لازم برای یک تراریوم را خواهید داشت.
بیایید ببینیم چگونه؟!
مزایای استفاده از نورپردازی تراریوم
نور مناسب میتواند مزایای زیادی برای یک اکوسیستم مینیاتوری فراهم کند. تمام مواد مغذی، ویژگیها و الزامات لازم برای رشد و شکوفایی گیاهان تراریوم را فراهم میکند و در عین حال زیستگاه را از نظر زیبایی شناختی دلپذیرتر میکند.
بسته به نوع نوری که استفاده میکنید این چراغها شرایطی را برای کمک به میکروارگانیسمها و سایر حیوانات برای زنده ماندن و تنظیم عملکردهای مختلف بدن ایجاد میکنند.
بهترین انواع نورپردازی تراریوم
وقتی صحبت از نورپردازی تراریوم میشود، چند نوع مختلف برای انتخاب وجود دارد. از بهترین آنها میتوان به انواع لامپ رشتهای، لامپ فلوئورسنت، لامپهای LED و نور طبیعی اشاره کرد. هر کدام از این نورها، شدت نور، دماهای متفاوت و نیازهای متفاوتی را فراهم میکند. در ادامه اصول هر کدام از این نورپردازیها را مطرح میکنیم تا تصمیمگیری درستی در مورد ایدهآل ترین نوع آن ارائه دهیم:
نور و روشنایی طبیعی برای تراریوم
یک سری از گیاهان تراریومی کم نور هستند اما نباید آن را مساوی با بدون نور دانست.
از آنجا که تراریومهای واقعی گیاهانی با طبیعت گرمسیری هستند، طبیعی است که در شرایطی رشد کنند که محیطی شبیه به محیط جنگلهای بارانی داشته باشد. یعنی چیزی شبیه نور غیر مستقیم اما روشن. نور طبیعی یکی از بهترین گزینهها برای ایجاد محیطی زیبا و طبیعی برای گیاهان و حیوانات است. برخلاف استفاده از نور مصنوعی، نور طبیعی کارآمدتر است و نتایج مثبتتری به همراه دارد و از این جهت که هیچ انرژی برای تولید هدر نمیرود، از ماندگارترین و پایدارترین گزینهها محسوب میشود.
۲ راه حل عملی برای رسیدن به این نور وجود دارد که عبارت است از:
۱. محل مناسبی را در خانه انتخاب کنید.
محل قرارگیری تراریوم شما برای تامین شرایط روشنایی کافی، حیاتی است. جهت پنجره و نزدیکی آن به گیاهان از عوامل اصلی هستند. البته فصل سال، مقدار آب و هوای تازه و موقعیت مکانی همگی نقش موثری دارند.
۲. نور طبیعی را فیلتر کنید.
نور مستقیم قوی، به سرعت گیاهان تراریومی را میسوزاند. با نصب پرده یا محافظی که بشود جلوی این تابش مستقیم را گرفت، میتوان پرتوها را تا حد امکان ضعیف کرد.
موقعیت شمال: این نقطه ایدهآل است. پنجرههای شمالی هرگز نور مستقیم خورشید را نمیبینند و در تمام طول روز از نور غیر مستقیم لذت میبرند. بنابراین با خیال راحت تا حد امکان تراریوم خود را به پنجره نزدیک کنید تا میزان دریافتی آن به حداکثر برسد.
موقعیت شرق: گزینهی بهتر بعدی پنجرههای رو به شرق هستند. گیاهان در این موقعیت، در صبح نور مستقیم ضعیف و در طول روز نور غیر مستقیم اما روشنی را دریافت میکنند.
موقعیت غرب: غرب کمی خطرناک است زیرا تراریوم در بعد از ظهر آفتاب کامل را خواهد دید. حواستان به گیاهان ضعیفتر باشد و از آنها مراقبت نمایید. زیرا فقط گیاهانی که تحمل بیشتری دارند، اینجا خوب عمل میکنند.
موقعیت جنوب: پنجرهی رو به جنوب تقریبا برای نگهداری ممنوع است. تراریوم در گرمترین قسمتهای روز، نور کامل آفتاب را دریافت خواهد کرد. در اتاقهایی که پنجره رو به جنوب دارند، باید تراریوم مقداری از منبع نور دور باشد.
با وجود همهی این مواردی که ذکر شد استفاده از نور طبیعی محدودیتهایی هم دارد. از جمله این محدودیتها این است که استفاده از این نور برای تراریوم به زمانهای خاصی از روز محدود میشود.
در نتیجه استفاده از سایر اشکال نورپردازی برای تکمیل نور طبیعی مهم است. نور طبیعی عالی است اما باید از سایر افزودنیهای روشنایی برای تکمیل آن استفاده کرد.
نور و روشنایی مصنوعی برای تراریوم
لامپهای رشتهای
اگر یک تراریوم رومیزی معمولی دارید، هر نوع لامپ رشدی برای آن مناسب است. استفاده از نورهای چند رنگ بنفش و آبی مانعی ندارد اما نور سفید همهی چیزهایی را یک گیاه به آن نیاز دارد در خود دارد. نور سفید همان نوری که برای روشن کردن خانه از آن استفاده میشود.)
روشن کردن تراریوم با لامپ رشتهای یکی از رایجترین انواع نورپردازی تراریوماند که مثل یک لامپ سنتی عمل میکنند. این لامپ تراریوم نور شدیدتری را در مدت زمان کوتاهتری میتابانند و برای داشتن منظرهی زیبا گزینهی ایدهآلی محسوب میشوند.
نقطه ضعف استفاده از لامپهای رشتهای در مقایسه با دیگر گزینههای روشنایی این است که کارایی آنها کمتر است، بلافاصله میسوزند و گرمای بیشتری ایجاد میکنند. برای اینکه جلوی این گرما گرفته شود باید از آنها فقط در تراریوم و فضاهای بسته استفاده شود. در این صورت نیاز است تا شدت نور کنترل شود که گیاه آسیب نبینند.
لامپهای فلوئورسنت
یکی دیگر از انواع نورپردازی تراریوم است که ماندگاری طولانیتری دارد. درخشندگی این لامپها به گونهای است که به گیاهان و سایر موجودات آسیب نمیرسانند. در مقایسه با لامپهای رشتهای، لامپهای فلوئورسنت از نظر مصرف انرژی کارآمدتر هستند و دیرتر میسوزند.
با این حال یکی از اشکالات اساسی لامپهای فلوئورسنت این است که نصب آن به تنظیم و سیمکشی خاصی نیاز دارد. به همین دلیل کمی چالش برانگیز است.
لامپهای LED تراریوم
LED به سرعت به یکی از محبوبترین گزینههای روشنایی تراریوم تبدیل شد.
LED در واقع نوری است که از تعدادی نور کوچکتر تشکیل شده که در مجموع میتواند نور روشن و سفیدی را که برای گیاهان، حیوانات و ماهیها نیاز است فراهم کند. نورپردازی LED برای تراریوم بسیار کارآمدتر و مقرونبه صرفهتر است. ماندگاری بالایی دارند و محیط و نور مناسبی را برای تراریوم فراهم میکنند. یکی از نقاط ضعف استفاده از نورپردازی LED این است که بسیار روشنتر از سایر اشکال روشنایی است که تعیین شدت نور مناسب و ایجاد تعادل در تراریوم را دشوار میسازد.
یکی دیگر از نقاط ضعف LEDها این است که گرمای زیادی ایجاد میکند که میتواند فضای ناخوشایند و ناسالم ایجاد کند و برای محیط خطرناک باشد.
برای کسانی که تراریوم را در یک مخزن تدارک دیدهاند، استفاده از یک چراغ آکواریوم برای رساندن نور به تراریوم گزینهی مناسبی است. چراغهای آکواریومی، چراغهای نواری هستند که به کنار مخزن آکواریوم قلاب میشوند و به طور یکنواخت تمام طول ظرف را روشن میکنند.
»»» نگهداری و مراقبت از تراریوم «««
بهترین راهحلهای روشنایی تراریوم برای حداکثر کارایی
وقتی نوبت به ایجاد بهترین شرایط نوری تراریوم برای گیاهان میرسد، اندازهی تراریوم را باید در نظر بگیرید. علاوهبر این بحث هزینهها هم موضوع مهمی است. بسته به نوع روشنایی که انتخاب میکنید، ممکن است هزینههای انرژی بالاتر یا کمتری را متحمل شوید. بنابراین بهتر است انواع مختلف نورپردازی را با هم مقایسه کنید و بهترین گزینه را انتخاب نمائید.
اگر فضا محدود است استفاده از نور LED اغب میتواند گزینهای عالی باشد زیرا هم درخشش خوبی دارد و هم به خوبی پخش میشود. از طرف دیگر اگر فضا بزرگتر باشد استفاده از ترکیبی از منابع روشنایی میتواند گزینهی بهتری باشد.
۳ راهکار کلی برای تامین نور تراریوم عبارت است از:
نور مستقیم خورشید! فقط ۱۵ الی ۶۰ دقیقه در روز
اگر میخواهید از نور مستقیم استفاده کنید، باید بدانید که تابش مستقیم خورشید باعث بالا رفتن دمای داخل شیشه خواهد شد. بخصوص که شیشه نور را متمرکز میکند و باعث ایجاد گازهای گلخانهای و افزایش تصاعدی دما خواهد شد.
بنابراین باید هنگامی که از نور مستقیم استفاده میکنید، درب تراریوم خود را باز بگذارید. در غیر اینصورت نور مستقیم خورشید توصیه نمی شود.
بهترین زمان برای نوردهی مستقیم، نور صبح زود (هنگام طلوع که گرمای کمتری ایجاد میکند) میباشد.
نور غیرمستقیم، ۱۲۰ الی ۱۸۰ دقیقه در روز بسته به میزان نور و گرما
بهترین مکان برای این نوردهی پشت پنجرههای شمالی یا شرقی است. در این روش نیازی به باز گذاشتن درب تراریوم نیست. اما باید از قراردادن آن پشت پنجره در روزهای گرم، بمدت طولانی خودداری کنید.
»»» علت زرد شدن خزهها «««
»»» روش نگهداری خزهها «««
»»» ساخت دیوار سبز مصنوعی «««
نور مصنوعی، ۳۰۰ الی ۴۸۰ دقیقه در روز بسته به لومن و کلوین لامپها
شما میتوانید تقریبا از هر منبع نوری استفاده کنید. اما هر کدام مزایا و معایبی دارند. نورهای فلورسنت ارزان هستند، عمر طولانی دارند و نوری مشابه نور خورشید (بدون گرما) در دسترس قرار میدهند.
همچنین در مقایسه با هالوژنها گرمای کمتری تولید میکنند.
با افزایش عمرشان بازدهی آنها کمتر میشود. در هر ۵ هزار ساعت کار (تقریبا ۲ سال به ازای روزی ۶ الی ۷ ساعت) نیاز به تعویض دارند. سایز بزرگی دارند که برای کارهای کوچک قابل استفاده نیست.
از طرفی لامپهای هالوژن سایز کوچک و عمر طولانی دارند و نور سفید قوی تولید میکنند. اما نمیتوان از گرمای زیاد آن چشم پوشید. توصیه میشود حداقل فاصله ۲۰ سانتیمتری را رعایت کنید.
برای کسب هرگونه اطلاعات در این خصوص با کارشناسان بستماس در ارتباط باشبد.
نکات مهم مربوط به نورپردازی تراریوم
۱. از گرمای بیش از حد خودداری کنید. چراکه گرمای بیش از حد باعث سوختن زودرس لامپ میشود.
۲. برخی از گیاهان در رنگهای متنوع از طیف نورهای مرئی بیشتر سود میبرند. از اینرو رنگ چراغها را در نظر بگیرید.
با پیروی از نکاتی که در بالا ذکر کردیم و انتخاب نوع نور مناسب، کنترل کامل تراریوم خود را در دست بگیرید و زیستگاه مناسبی برای گیاهان خود ایجاد کنید.
پرسشهای متداول پیرامون نورپردازی تراریوم
بله، تراریومها میتوانند در نور کم زنده بمانند. با این حال بدون نور کافی هم گیاهان در تراریوم رشد نمیکنند. تراریوم خود را با نور طبیعی غیر مستقیم یا پراکنده از پنجره یا نور مصنوعی کافی از یک لامپ مناسب تامین کنید.
خیر، تراریوم به نور کافی برای رشد و سلامت خود نیاز دارد. بسته به نوع گیاهان موجود در تراریوم، انواع مختلفی از نورپردازی برای گیاهان وجود دارد.
برای روشنایی یک تراریوم، باید از منبع نور مصنوعی یا اتاقی با نور طبیعی استفاده کنید. فقط باید مطمئن شوید که نور مناسب برای گیاهان تراریوم وجود دارد.
بله، چراغهای LED گزینهی خوبی برای تراریومها هستند. نور کافی را فراهم میکنند و حداقل گرما را از خود میدهند.
این کاملا بستگی به نوع گیاهان یا حیواناتی دارد که در تراریوم خود دارید. لامپهای فلوئورسنت یا روشنایی LED نور مطلوبی فراهم میکنند.
بهترین مکان برای قرار دادن تراریوم، جایی است که نور غیر مستقیم خورشید را دریافت میکند و از هرگونه منبع حرارت مستقیم یا تهویه مطبوع دور باشد. تراریوم را در مکانی قرار دهید که دسترسی به آن برای نگهداری آسان باشد.
خیر، تراریومها نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشند. نور مستقیم خورشید خیلی شدید است و تراریوم را بیش از حد گرم میکند و به گیاهان آسیب میرساند. تراریوم را در محلی قرار دهید که نور غیر مستقیم خورشید یا نور مصنوعی روشن را دریافت کند.
تراریومهای بسته به نور نیاز دارند زیرا محیط بسته به حفظ سطح رطوبت بالا و چراغهای تراریوم به رشد گیاهان کمک میکند.
سلام خسته نباشید . کلاس در مورد خزه دارید؟
سلام. خیر دوست من. اما میتونید تووس وب سایت ما هر اطلاعاتی میخاید رو در مورد خزه ها بدونید
سلام و خسته نباشید به گروه بست موس میخواستم بپرسم که اگه خزه رو داخل آکواریومی که سیستم بخار سرد و مه نداره میشه نگهداری کردبا استفاده از اسپری آب دستی و چطور میشه دمای داخل تراریوم رو ثابت نگه داشت در طی روز برای نگهداری خزه ها
سلام
بله در محیط های بسته که رطوبت بین 60 تا 80 درصد باشد، با اسپری دستی و منظم می توانید هر نوع خزه ای را نگهداری کنید.
دمای داخل تراریوم و تنگ شما رابطه مستقیمی با دمای محیط شما خواهد داشت. مثلا اگر دمای محیط 20 درجه باشد، دمای درون تنگ و تراریوم شما ( بسته به میزان گیاهان و جانودان و… ) بین 22 تا 24
درجه خواهد بود.
سلام و خسته نباشید خدمت دوستان و مجموعه بست موس،مبحث نور خیلی پیچیده س مقاله خوب و آموزنده ای بود،استفاده کردم از اطلاعات تخصصی شما…لازم میدونم اینجا پروفسور لاچینو با ای دی mosslight1955 که سازنده تنها نور ال ای دی با تمام استانداردها،پست شما رو توی اینستا لایک کرده…این نشون میده مجموعه بست موس یه مهر تأییدیه از یه استاندارد جهانی داره…تبریک میگم بهتون موفق باشید.
سلام
ممنونیم از شما مشتری خوبمون. بله ایشون به گروه ما لطف دارن و البته حدود 4 سالی میشه که در بحث پرورش و نور کمک های شایانی به تیم ما کردن.