خزه یک گیاه محبوب برای تراریومهای بسته است.انواع متفاوتی خزه برای ایجاد جلوههایی چون تپه، جنگلهای انبوه و علفزار وجود دارد. در این مطلب میخواهیم بدانیم چگونه میتوانیم موساریوم (تراریوم خزهای) خود را بسازیم. با ما همراه باشید.

مراقبت و نگهداری از خزه آسان است به همین دلیل تقریبا میتوان گفت به اندازه سایر گیاهان تراریوم مورد توجه قرار نمیگیرد. موضوع را با بررسی انواع خزههای تراریومی مناسب برای موساریوم شروع میکنیم. اما پیش از هر چیز نیاز است بدانیم که از خزههای تثبیت شده در پروژهی موساریوم استفاده نمیکنیم.
»»» تراریوم چیست؟ «««
۴ مورد از بهترین خزهها برای ساخت تراریوم خزهای
بهترین و در دسترسترین انواع آن عبارت است از:
»»» خزههای تراریومی «««
۱. خزه کاشن (کوسن ماس)
خزه کاشن، یکی از پر جستوجوترین خزههایی است که اکثرا به دنبال آن هستند. به طور کلی این نوع خزه به گونهی leucobryum glaucum اشاره دارد که بیشتر در سراسر آمریکای شمالی و اروپا یافت میشود. ساختار گیاه به گونهای است که شکل یک بالش پف کرده به خود گرفته است. همین شکل باعث شده انتخابی بینهایت محبوب برای استفاده در تراریوم تبدیل شود.
۲. خزه سرخس (فرن ماس)
خزه سرخ یا thuidium delicatulum با نام خزه سایپرس نیز شناخته می شود، خزهای است که به نسبت فراوانتر از سایر خزههاست. در اروپا، ژاپن و آمریکای شمالی یافت میشود و معمولا در تنه درختان، سطوح سنگی و در امتداد کف جنگل رشد میکنند.
خزه سرخس یک انتخاب عالی برای ایجاد یک جنگل مینیاتوری است.
۳. مود ماس
سرزندگی و شادابی این خزه بالاست و بوتههای کرکی آن میتواند یک منطقه وسیع را فرش کند. این خزه بومی آمریکای شمالی است اما در سراسر اروپا یافت میشود. کرکهای ضخیم و مواج و سبز رنگ این خزه گاهی تا ارتفاع ۱۰ سانتی متر هم رشد میکنند.
۴. خزه هیپنوم
Hypnum moss که در شرایط بسیار متنوعی رشد میکند و تقریبا در هر جایی به جز قطب جنوب یافت میشود. روی تنهی درخت، چوبهای خشک، صخره یا خاک و در حالت کلی خاکهای اسیدی پیدا میشوند و به عنوان خزهی ورقهای از آن یاد میشود.
شاید در مقایسه با انواع خزههای دیگر محبوبیت کمتری داشته باشد اما اگر نمونهی باکیفیتی باشد، حس طبیعی و ارگانیک بودن را در تراریوم بالا میبرد. این خزه به نام خزه شیت (خزه ورقهای) معروف است. از پرکاربردترین خزهها در تراریوم ها و موساریوم میباشد. زیرا این خزه بر روی بستر خاک یا صخرهای و چوبی نیز قابل استفاده است.
نحوه ساخت موساریوم در ۹ مرحله
همهی آنچه برای ساخت موساریوم نیاز است به قرار زیر است:
۱. ظرف شیشهای خود را بردارید و آن را تمیز کنید.
انتخاب ظرف مناسب کل طراحی تراریوم شما را تحت تاثیر قرار میدهد. از آنجایی که خزه در یک محیط باز به سرعت خشک میشود اولین و تنها قانون این است که ظرف شیشهای یا با درب باشد یا درب آن به حدی باریک باشد که رطوبت در آن به راحتی حفظ شود. از طرفی هم استفاده از ظروف با دهانه باریک، عمل کاشت خزه را سخت میکنند. بطریهای شیشهای گشاد در صورتی که درب داشته باشند برای تراریومهای خزهای عالی هستند. هر چه که باشد قبل از شروع باید ظرف خوب شسته و خشک شود.
۲. بستر مناسب برای کاشت را فراهم آورید.
داشتن یک ترکیب خوب بستر برای خزه به اندازهای که برای سایر گیاهان تراریوم اهمیت دارد مهم نیست. از آنجایی که خزهها از رطوبت لذت میبرند، هوادهی و زهکشی چندان ضرورتی ندارد.
با این وجود خوب است بدانید خزهها خاک اسیدی و متراکم بر پایه رسی را ترجیح میدهند.
استفاده از بسترهای مختلف برای نگهداری خزه در تراریوم مشکلی ایجاد نمیکند. توصیه میشود مقداری زغال فعال را در زیرلایه قرار دهید تا جلوی مواد شیمیایی که ممکن است از آن عبور کند را بگیرد. برای کاشت خزه به مقدار زیادی بستر احتیاج ندارید زیرا لایههای تراریوم خزه نباید ضخیم باشند. وجود لایههای ماسهای صرفا جنبهی زیبایی برای تراریوم دارد. اما برای ساخت یک موساریوم اصولی با سالها ماندگاری، باید لایههای بستر را به این ترتیب آماده کنید:
لایه زیرین برای حداقل 2 سانتیمتر پوکه لیکا یا سنگ ریزه برای زهکشی و جمع شدن آب اضافی ضروری است. روی آن یک لایه زغال فعال برای تصفیه آب و جذب بو نامطبوع اضافه می شود.
برای حفظ رطوبت یک لایه خزه اسفگنوم و سپس در آخر بستر خاک اضافه می شود که خزهها روی آن قرار میگیرند.
۳. اضافه کردن المانهایی که به لحاظ بصری زیبایی دارد.
افزودن یک تکه سنگ، چوب و خس و خاشاک صحنه زیبایی را به موساریوم شما میدهد. عناصر بزرگ را در پشت تراریوم و قطعات کوچکتر را در پیش زمینه قرار دهید.
برای چیدمان پیشرفتهتر استفاده از سنگهای متخلخل هم انتخاب خوبی است چرا که به مرور زمان به خزه اجازه میدهد تا در سراسر خود سنگ رشد کند.
۴. صحنهآرایی موساریوم خود را جدی بگیرید.
پس از اینکه از محل قرارگیری عناصر مطمئن شدید، بستر خود را در قسمتهای مناسب بریزید سپس کمی بستر را مرطوب کنید. (مرطوب نمودن بستر را باید پس از اینکه از منظره راضی شدید انجام دهید چون امکان چسبیدن به شیشه وجود دارد و برای تمیز نمودن آن باید زحمت دوچندانی را متحمل شوید.
۵. خزه خود را آماده کنید.
ابتدا قبل از استفاده از خزه مطمئن شوید که کاملا تمیز باشد. برای انجام این کار آن را در یک کاسه آب قرار دهید و به مدت ۱۰ دقیقه خیس کنید تا هر چیز اضافی روی سطح آب بیاید.
نکتهی پایانی اینکه همراه بعضی از خزهها ممکن است ریزوئید وجود داشته باشد. به عنوان مثال کاشن یا مود ماس یک لایه ضخیم از ریزوئید قهوهای دارد که میتوانید قبل از قرار دادن آن را برش دهید.
۶. خزه را به آرامی درون بستر قرار دهید.
هیچ ابزار به خصوصی برای ساخت تراریوم یا موساریوم نیاز نیست. تنها و تنها یک موچین برای قرار دادن خزه نیاز است. قبل از قرار دادن خزه به آرامی آن را داخل خاک فشار دهید. خزه ریشه ندارد. بنابراین لازم نیست خیلی نگران عمق قرارگیری آن باشید فقط سعی کنید قسمتهای قهوهای خزه را به داخل بچسبانید.
۷. پایان کار خود را شاهد باشید.
در این لحظه طراحی و اجرای موساریوم به اتمام رسیده است. برای تمیز نمودن سطوح داخلی ظرف میتوانید از یک قلم مو شیشهای استفاده کنید. حالا میتوانید انتخاب کند که آیا عناصر دیگری وجود دارد که بخواهید آن را در تراریوم خود داشته باشید. به عنوان مثال استفاده از سنگریزههای درخشان و صدفهای دریایی میتواند زیبایی ظاهری آن را دو چندان کند.
۸. افزودن موجودات زنده مانند دم فنری را جدی بگیرید.
موجودات نگهدارنده مانند دم فنری راهی برای زنده نگه داشتن موساریوم است. این حشرات مفید، آفتخوارانی هستند که مواد آلی در حال پوسیدگی یا قارچها را مصرف میکنند و آن را به مواد مغذی در بستر تبدیل میکنند. دم فنری را بعد از افزودن سایر عناصر اضافه کنید.
۹. موساریوم را با آب اسپری کنید.
با اینکه این سازه رطوبت دوست است اما هنوز باید مراقب آبیاری بیش از حد باشید. هنگامی که موساریوم کامل شد کمی آب روی سطح اسپری کنید تا جو مرطوب شروع به کار کند.
نوع آبی که استفاده میکنید مهم است. برخی از آبهای لولهکشی دارای کلر هستند که برای خزه آسیبزاست. به همین توصیه میشود آبیاری با آب مقطر انجام شود. اگر تمایل به خرید آب مقطر ندارید، بهتر است آب لولهکشی را حداقل برای 24 ساعت کنار بگذارید تا کلر آن از بین رفته و سپس از آن برای آبیاری موساریوم استفاده کنید.
مراقبت از تراریوم خزه ای
نکات مربوط به آبیاری موساریوم
ظرف اگر در بسته باشد باید بتواند محیط مرطوب و چرخه آب را حفظ کند. با این حال اگر خزه شروع به خشک شدن نمود میتوانید هر از گاهی ظرف خود را با یک بطری اسپری کنید تا رطوبت افزایش یابد.
نکات مربوط به روشنایی موساریوم
خزهها برای فتوسنتز و تولید غذا به نور نیاز دارند اما نور زیاد خزه را خشک میکند. بنابراین بهتر است موساریوم را در یک مکان سایهدار قرار دهید تا به طور غیر مستقیم نور خورشید را دریافت کند. اگر دستیابی به نور مناسب سخت است میتوانید از چراغ رشد استفاده کنید.
نکات مربوط به دمای تراریوم خزهای
دمای بهینه برای موساریومها 18 تا 26 درجه است. باید مراقب بیش از حد گرم نشدن موساریوم خود باشید. به همین جهت نیاز است تا آن را از منابع حرارتی مصنوعی مانند رادیاتور و وسایل برقی دور نگه دارید. شیشه مانند یک گلخانه عمل میکند.
از آنجایی که محیط موساریوم یک محیط مرطوب است، بالا رفتن دما شرایط را برای رشد کپک فراهم میسازد. بنابراین کنترل دما از نکات بسیار مهم است. در ضمن در نظر داشته باشید که دمای داخل شیشه حداقل 5-7 درجه از دمای اتاقی که موساریوم در آن قرار دارد، بالاتر خواهد بود.
نکات مربوط به تعمیر و نگهداری از تراریوم خزهای
اگر میبینید که خزه درون تراریوم به صورت تصاعدی رشد دارد، با یک قیچی هرگونه اضافات را از میان بردارید و از آنها برای ساخت تراریوم دیگر استفاده کنید. علت این واقعه معمولا نور کم است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر
»»» نگهداری تراریوم «««