فیتونیا به عنوان ملکه کوچک گیاهان شناخته میشود. شاید در ابتدا ظاهر کوچک این گیاه شما را فریب دهد و فکر کنید که با یک گیاه کاملا سرسخت روبهرو هستید، اما کمی بیتوجهی کافیست تا این گیاه برای همیشه از شما ناامید شود. این گیاه حساس است و برای همین نگهداری از آن میتواند سخت باشد. با بستماس همراه باشید تا با این گیاه و روش نگهداری آن آشنا شوید.
محتوای جدول
گیاه فیتونیا
گیاه زیبا و پرطرفدار فیتونیا (Fittonia)، گونهای از گیاهان گلدار و از تیره ی پاخرسیان (Acanthaceae) است که متعلق به خانوادهی گیاهان محیط مرطوب است. گاها با اسامی پوست ماری، برگ نعنایی و یا موزاییکی نیز شناخته میشود. فیتونیای نقرهای و آلبیونیس دو گونه شناخته شده آن هستند. فیتونیا گیاه بومی جنگل های بارانی استوایی در آمریکای جنوبی و پرو میباشد.
فیتونیا گیاهی چند ساله و همیشه سبز است. نهایتا 15 تا 30 سانتی متر قد میکشد و بین 10تا 20 سانتیمتر از فضای اطرافش را اشغال میکند.
فیتونیا دارای برگهای صاف و سبز و شادابی است. برگها با رگههای برجسته سفید و صورتی تا قرمز تیره تزیین شده اند. فیتونیای قرمز دارای برگهای سبز تیره با رگه های قرمز است. اما گونهی صورتی آن، برگهای آن بیشتر صورتی است تا سبز. این گیاه از گیاهان بومی پرو میباشد که در طبیعت پوشش زیبایی در سطح زمین ایجاد میکند؛ اما در داخل خانه شرایط متفاوت است و فیتونیا خانگی با فیتونیای طبیعت بسیار با هم متفاوتند. فیتونیا نام خود را از رگههای قرمز، سفید یا صورتی میگیرد که از برگهای آن میگذرند. فیتونیا نیز مانند دیگر گیاهان حساس بسیار زیبا و منحصر به فرد است.
»»» تراریوم چیست؟ «««
شرایط نگهداری فیتونیا
فیتونیا یک شرایط خاصی از نگهداری را میطلبد. البته که تمام گیاهان به چهار چیز اصلی آب، خاک، نور و دمای مناسب برای رشد و زندگی نیاز دارند، ولی برای هر گیاه مقدار متفاوتی دارد و فیتونیا نیز از این قاعده مستثنی نیست.
آبیاری مناسب فیتونیا
آبیاری فیتونیا باید متوسط تا زیاد باشد. اگر دچار کم آبی یا خشکی شود، خیلی زود گیاه پژمرده و بی حال خواهد شد. در صورتی که گیاه را غرق آب کنید نیز ریشه ها به سرعت پوسیده خواهند شد و گیاه از بین میرود. به خاطر داشته باشید که بروز چروکیدگی در برگهای گیاه فیتونیا، نشانگر خشکی هوا است. شما باید هرچه زودتر گیاه رو غبار پاشی کنید.
فیتونیا عاشق آب است، اگر میخواهید فیتونیا خود را دوست داشته باشید، باید عاشق آبیاری آن باشید. وگرنه به سادگی پژمرده میشود. خاک فیتونیا نه باید خشک شود و نه باید غرق آب باشد. پس همیشه به رطوبت کافی آن توجه کنید.
نور مناسب فیتونیا
فیتونیا، در مکانهای روشن و به دور از تابش مستقیم خورشید و رطوبت نسبتا بالا به سادگی قابل نگهداری است. این گیاه زیبا برای حفظ زیبایی رنگ برگها و شادابیاش به نوردهی خوبی نیاز دارد. در یک محیط داخلی با نور نسبتا ملایم هم میتواند باقی بماند. اما هر چقدر نور مناسب تر باشد شرایط رشد گیاه بهتر خواهد بود. بهترین میزان نور، نور غیرمستقیم پشت پنجره جنوبی یا شرقی است. نور آفتاب فیلتر شده، شبیه نوری است که گیاه در خواستگاه طبیعیاش در سایه درختان گرمسیری، دریافت میکند. اگر پنجره جنوبی ندارید، از نور مصنوعی هم میتوانید استفاده کنید. اگر به گیاه فیتونیا نور کافی نرسد، ساقه گیاه رشد بیشتری خواهد داشت. یا اصطلاحا رشد علفی میکند. نور شدید و مستقیم به گیاه فیتونیا هم باعث سوختن و خراب شدن برگها خواهد شد. فیتونیا نور روشن و غیرمستقیم را ترجیح میدهد برای مثال، پنجرههای رو به شمال یا شرق - یا نور از یک پرده فیلتر شده. اما هرگز این گیاه را در معرض مستقیم آفتاب قرار ندهید.
دمای مناسب فیتونیا
دمای مناسب برای فیتونیا از 15 تا 21 درجهی سانتیگراد است. فیتونیا باید دور از نسیمهای سرد باشد. دمای بسیار پایین باعث پژمردگی شدید گیاه میشود.از آنجایی که فیتونیا اهل پرو هستند، برای رشد به محیطی مرطوب نیاز دارند. فیتونیا می تواند دمای 15تا 30 را تحمل کند. اما دمای ایده آل آن 18 تا 24 است. دمای پایینتر از 15 درجه رشد گیاه را کند خواهد کرد و گاها باعث برگ ریزی و مرگ گیاه میشود.
رطوبت مناسب فیتونیا
یک حمام با نور کافی یا یک طاقچه آشپزخانه مکانی عالی برای رشد فیتونیا شما خواهد بود. آنها همچنین عاشق یک تراریوم مرطوب هستند. اگر متوجه نوکهای ترد گیاه خود شدید، ممکن است کمبود آب داشته باشد یا سطح رطوبت آن به اندازه کافی بالا نباشد.
فیتونیا گیاهی رطوبت پسند است و بهتر است خاک و محیط گیاه همیشه کمی مرطوب باشد. رطوبت نسبی مناسب فیتونیا، رطوبت هوای 70 تا 90 درصد می باشد. به همین خاطر، فیتونیا گیاهی مناسب برای استفاده در تراریوم ها است. میتوانیم با نگهداری از فیتونیا در تراریوم درب بسته با شرایط خوبی از این گیاه زیبا نگهداری کنیم. فیتونیا به عنوان یک گلدان خانگی زینتی نیز قابل نگهداری ست. در این صورت باید با اسپری آب در محیط اطراف گلدان و یا درست کردن جزیره رطوبت آن را تامین کنید. به این صورت که یک زیرگلدانی بزرگتر از گلدان انتخاب کنید و داخل زیرگلدانی را سنگریزه بریزید و تا نیمه از آب پر کنید. قرار گرفتن در هوای سرد و نبود رطوبت کافی باعث پژمردگی گیاه میشود. همین شرایط نگهداری آن در کنار زیبایی و رنگ های جذاب برگها، آن را گزینه ای مناسب برای استفاده در تراریوم ها ساخته است. در ادامه دقیق تر به شرایط نگهداری آن میپردازیم.
علت پژمرده شدن، ریزش گلبرگها، سوراخ شدن فیتونیا
فیتونیا به دلایل مختلفی پژمرده میشود. آبیاری و کوددهی غیر اصولی، کمبود رطوبت، نامناسب بودن نور خورشید در محل نگهداری فیتونیا، کم کیفیت بودن خاک گلدان و فرسوده شدن آن و همچنین هجوم آفت به گیاه از اصلیترین دلایل آن هستند.
لازم به ذکر است که آبیاری غیر اصولی شایع ترین دلیل پژمرده شدن گیاه فیتونیا است.
برای جلوگیری از پژمرده شدن، ریزش گلبرگها، و سوراخ شدن گلبرگهای گیاه فیتونیا باید موارد زیر را به دقت رعایت کنید.
آبیاری و کوددهی غیر اصولی، کمبود رطوبت، نامناسب بودن نور خورشید در محل نگهداری فیتونیا، کم کیفیت بودن خاک گلدان و فرسوده شدن آن و همچنین هجوم آفت به گیاه از اصلیترین دلایل آسیب رسیدن به این گیاه زیبا هستند.
لازم به ذکر است که آبیاری غیر اصولی شایع ترین دلیل پژمرده شدن گیاه فیتونیا است.
پرسشهای متداول پیرامون فیتونیا
بله، یکی از عاملهای از بین رفتن این گیاه سرمای خارج از حد معمول این گیاه است.
خیر، فیتونیا غیر سمی است و برای حیوانات شما مضر نیست.
این گیاه، از گیاهان بومی پرو است.
سلام
ما این گلو داریم و توی شیشه هست اما رشد زیادی داره از شیشه زده بیرون و برای اینکه بشه درشو بزاری ساقش خم شده
باید چیکار کنم؟
سلام. قبل از هر چیزی، باید گیاه مناسب با سایز تراریوم انتخاب بشه که این مشکل پیش نیاد. شما الان باید رسیدگی ماهانه انجام بدین و گیاه رو هرس کنید.
آیا فیتونیا در موساریوم ها قابل استفاده هستند؟
سلام، بله فیتونیا محیط مرطوب با زهکشی مناسب را میپسندد.