ساخت تراریوم کاکتوس کار چندان پیچیده‌ای نیست اما مراقبت و نگهداری از آن نسبتا دشوار است. اگر دوستدار کاکتوس و ساکولنت باشید بهترین راه برای آوردن این گیاهان به خانه، ساخت تراریوم آن‌هاست. برای اینکه مطمئن شوید کاکتوس‌هایتان مدت زیادی دوام می‌آورند باید نیازهای آن‌ها را در اولویت قرار دهید. این امر، با راه‌اندازی و ایجاد یک بستر مناسب به راحتی فراهم است. بست ماس در ادامه‌ی مطلب قرار است راهنمای جامع و کاملی از ساخت تراریوم و روش‌های مراقبت و نگهداری از آن را به همراه نکات طلایی ارائه دهد.
تراریوم یا همان باغ‌های مینیاتوری را به جهات مختلفی دسته‌بندی می‌کنند. از رایج‌ترین این دسته‌بندی‌ها، طبقه‌بندی بر اساس گیاهان بکار رفته در آن است که بر این اساس به دو نوع خزه‌های محیط مرطوب و گیاهان محیط مرطوب تقسیم می‌شوند. تراریوم کاکتوس اما ایده‌ای متفاوت است که روش ساخت ان با پبچیدگی و ظرافت بیشتری همراه است.
چالش‌های پیش روی ساخت تراریوم کاکتوس یا تراریوم بسته
- رطوبت: کاکتوسها برای رشد در محیط‌های خشک ساخته شدند و نمی‌توانند رطوبت را تحمل کنند. این در حالی است که تراریوم‌های بسته مولد اصلی هوای مرطوبند.اگر رطوبت ظرف خیلی کم باشد، با تعرق و از دست رفتن آب از طریق فتوسنتز، میزان آن کمتر هم خواهد شد و چنانچه رطوبت خیلی زیاد باشد بروز بیماری‌های قارچی می‌توانند مشکل‌ساز باشند.
- حفظ آب: بخشی از چرخه‌ی آب در تراریوم، با حفظ رطوبت تامین می‌شود. کاکتوسها اگرچه آب نیاز دارند، اما در بستری که همیشه خیس باشد امکان پوسیدن دارند.
- زهکشی: برای مقابله با احتباس آب اضافی در تراریوم، کاکتوسها به زهکشی عالی نیاز دارند. فقدان زهکشی مناسب حکم اعدام برای کاکتوس دارد به خصوص اگر از یک تراریوم در بسته استفاده می‌کنید.
- جریان هوا: بخشی از خشک ماندن کاکتوسها به دلیل جریان هوای ثابتی است که در حالت طبیعی در معرض آن قرار دارند. ظروف تراریوم بسته تا حد زیادی جریان هوا را مسدود می‌کنند. هوای داخل تراریوم وقتی با رطوبت ترکیب شود، مشکلات زیادی ایجاد می‌کند. علاوه بر این گیاهان برای دریافت دی اکسید کربن کافی و دفع اکسیژن به این جریان هوا در اطراف نیاز دارند. چرا که بدون آن حتی اگر آب کافی هم وجود داشته باشد با یک گیاه ناسالم روبرو خواهید شد. ضمنا جریان هوا به حذف رطوبت اضافی هم کمک زیادی می‌کند. بنابراین پرسشی که پیش می‌آید این است که آیا ایده‌ی تراریوم کاکتوس ایده‌ی خوبی است؟
احتمالا طبق تعریف دقیق تراریوم، خیر. اما با یک تراریوم باز و رویکرد درست می‌توانیم یک قطعه‌ی هنری زیبا و کاربردی از طبیعت بسازیم.
بهترین راه ساخت تراریوم کاکتوس
مرحله‌ی اول: فراهم نمودن مواد و وسایل مورد نیاز برای ساخت تراریوم کاکتوس
همه چیز با تهیه مواد مناسب مانند ظروف ایده‌آل، شن، مخلوط خاک کاکتوس، زغال سنگ نارس، خزه و گیاهان مناسب کاکتوس شروع می‌شود.
انتخاب ظرف مناسب
نیاز است تا ظرف یا کاسه کم عمق روباز تهیه کنید. این ظرف می‌تواند دهانه‌ای وسیع یا گردنی کشیده داشته باشد که جریان هوای خوب و رطوبت کم تراریوم را تضمین کند.
تهیه شن برای کف ظرف
برای پوشاندن لایه زیرین ظرف کاکتوس مقداری شن مورد نیاز است. افزودن شن از پوسیدگی‌های ریشه جلوگیری می‌کند و در عین حال آن‌ها را به اندزه‌ی کافی خشک نگه می‌دارد تا از رشد قارچ جلوگیری شود.
خزه اسفاگنوم
خزه اسفاگنوم عاری از هر گونه اسپور قارچ است که به حفظ رطوبت برای مدت طولانی و بدون جذب قارچ کمک می‌کند.
خاگ گلدان
برای گرفتن بهترین نتیجه به یک مخلوط گلدانی با کیفیت خوب و نسبت مساوی پیت ماس، پرلیت یا سنگ پوکه نیاز است. کاکتوسها در خاک‌های دارای زهکشی رشد می‌کنند. بنابراین از خاک معمولی و سنگین باغ که رطوبت را برای مدت طولانی حفظ می‌کنند و در نتیجه باعث ایجاد پوسیدگی می‌شوند نباید استفاده کرد.
کاکتوس یا ساکولنت
شما می‌توانید هر نوع کاکتوسی را در تراریوم خود پرورش دهید که در ادامه لیستی از مناسب‌ترین و سازگارترین آن‌ها را آورده‌ایم
مرحله‌ی دوم نوبت لایه‌بندی شن و خاک و هوادهی ریشه‌هاست.
برای ایجاد تراریوم باید خاک را به صورت لایه لایه تنظیم کرد. پس از اتمام لایه‌بندی خاک را کمی مرطوب کرده، آن را فشار دهید تا فشرده شود.
از آب اضافی برای فشرده کردن خاک استفاده نکنید زیرا این امر موجب می‌شود تا بستر سنگین شود و گیاه به راحتی در آن ریشه ندهد. بهترین لایه‌بندی برای خاک، ۳ لایه‌ی شن، خزه و در نهایت خاک است.
میکس کاکتوس در دو نوع شنی و خاک موجود است. میکس‌های شنی عمدتا از سنگ‌های آتشفشانی و سنگریزه‌های رسی تشکیل شده‌اند که فضای بیشتری برای هوادهی ریشه فراهم می‌کند تا دیگر فرصتی برای پوسیدگی ریشه وجود نداشته باشد. از طرفی برخی مواقع نیاز به آبیاری هم دارند.
اگر به دنبال یک روش آسان‌تر هستید، ترکیب شن و ماسه می‌تواند ترکیب خوبی باشد.
اگر از ماسه به عنوان بستر استفاده می‌کنید بهتر است برای گرفتن نتیجه‌ی بهتر مقداری زغال چوب در آن مخلوط کنید.
کاکتوسها به زهکشی و هوادهی بیشتری برای ریشه نسبت به سایرین نیاز دارند. بنابراین باید بستر مناسبی برای آن تامین نمود.
مرحله‌ی سوم اضافه کردن کاکتوس و تزئینات لازم به ظرف است.
اکنون که تراریوم با یک محیط رشد مناسب برای گیاهان راه‌اندازی شد، وقت آن رسیده که کاکتوس و سایر وسایل تزئینی را اضافه کنید.
گیاهان مناسب برای ساخت تراریوم کاکتوس چیست؟
بیشتر انواع کاکتوسها را می‌توان برای تراریوم استفاده کرد اما در این میان گونه‌هایی هستند که بهترین عملکرد را دارند. اگر به دنبال یک کاکتوس کوچک برای تراریوم هستید در ادامه برخی از انواع مینیاتوری آن را معرفی می‌کنیم.
Christmas cactus
کاکتوس کریسمس به دلیل نیاز به آب کم، نامزد ایده‌آلی برای ساخت تراریوم است. این کاکتوس قادر است در محیطی با رطوبت بالا هم رشد کند و شکوفه‌های زیادی تولید نماید. علاوه بر این حساسیت زیادی به نور هم ندارد و می‌توان بدون نگرانی از آسیب گرما آن را روی پنجره قرار داد.
Hen & chicks cactus
این نوع گیاه آبدار با برگ‌های ضخیم و گوشتی، برای زنده ماندن به نور و آب زیادی نیاز ندارد. حتی اگر برای مدت طولانی هم خشک بمانند، آسیبی نمی‌بینند.
Adenium
یک گیاه ساکولنت گلدار است که در داخل خانه رشد می‌کند. این گیاه نیز به رطوبت بالایی دار و برای ساخت تراریوم ایده‌آل است.
Crassula
کراسولا ساقه‌های ضخیم و گوشتی دارد که آب را در خود ذخیره می‌کند. این گیاه حین رشد در داخل خانه به نور یا آب زیادی نیاز ندارد. بنابراین برای ساخت تراریوم‌‌هایی که می‌توان آن‌ها را در گوشه‌ای تاریک و میزان آب کم حفظ کرد عالی است.
سایر انواع کاکتوس‌های مورد استفاده عبارت است از:
کاکتوس دارچینی
کاکتوس بادام زمینی
کاکتوس دومینو
برای آشنایی بیشتر خزه‌های محیط مرطوب و گیاهان محیط مرطوب را مطالعه کنید.
مراقبت از تراریوم کاکتوس
آبیاری تراریوم کاکتوس
برخلاف کاکتوس‌های گرمسیری، کاکتوس‌های تراریومی از نظر آبیاری نیاز به توجه ویژه‌ای دارند. کاکتوسها به تخلیه و تبخیر بسیار سریع آب عادت دارند بنابراین هر چه بهتر بتوانید آن را تکرار کنید، میزان ماندگاری کاکتوس بیشتر خواهد شد. آبیاری را سبک انجام دهید و از اشباع شدن آب خاک تا حد امکان جلوگیری به عمل آورید. بهترین راه برای آبیاری این است که هر هفته یکبار کل سطح را مه پاشی کنید.
سطح رطوبت به آب و هوای خانه و اندازه تراریومی که انتخاب می‌کنید بستگی دارد.
نور مناسب برای تراریوم کاکتوس
اگر کاکتوس در معرض نور مستقیم خورشید نیست باید شرایط ویژه‌ای برای روشنایی گیاه خود در نظر بگیرید. مطمئن شوید که کاکتوس‌های شما نور غیر مستقیم کافی برای فتوسنتز دریافت می‌کنند.
مقابله با کپک
کپک در کاکتوس معمولا به دلیل رطوبت بیش از حد تراریوم ایجاد می‌شود که با اجتناب از جمع شدن آب و اطمینان از جریان هوای خوب جلوی آن گرفته می‌شود. انواع دیگر کپک‌ها ممکن است روی سطح خاک تاثیر بگذارند بنابراین مهم است که به طور مرتب این موضوع را تحت نظر داشته باشید و در صورت لزوم بستر قدیمی را تغییر دهید.
بیشتر بدانید: نحوه‌ی نگهداری و مراقبت از تراریوم
